Bir kişinin karakteri neye bağlıdır?

“Hayatın fırtınalarının ortasında karakterleri güçleniyor“, Johann Goethe.

Karakter, bir kişiliğin tutum ve davranışlarını belirleyen istikrarlı, sabit zihinsel özellikler sistemidir. Kişilik özellikleri, zihinsel yapının çevresiyle ilişkili olarak en önemli, temel özelliklerini gösterir. Karakterler arasındaki farklılıkların incelenmesiyle ilgilenen psikoloji dalına diferansiyel psikoloji denir.

Kişilik yapısında karakter

‘Doğanızda varsa kendiniz için sorun yaratın, ama başkaları için yaratmayın’, Rudyard Kipling.

Mizaç ve karakter, yüksek sinir aktivitesinin türüne bağlı olarak ortak bir fizyolojik temele sahiptir. Doğuştan gelen bir dizi özellik olan mizaçtan farklı olarak karakter, aile ve sosyal faktörlerin bir sonucudur. Karakter gelişimi, mizaç ve sosyal koşullanmanın özelliklerine bağlıdır ve bu da fenotip adı verilen benzersiz bir kişilik profiliyle sonuçlanır.

Ana mizaç türleri: çok farklı kişilik özellikleri gösterebilen kolerik – melankolik, sanguine flegmatik. Hem kolerik hem de flegmatik meraklı, yardımsever veya ağırbaşlı, çekingen olabilir.

Kişilik kendini farklı şekillerde gösterir: kişinin başkalarına, çevreye, kendisine veya başkalarına ait eşyalara karşı tutumunda. Tutum kategorisine bağlı olarak bireysel kişilik özellikleri tanımlanabilir:

1. bilişsel, Entelektüel olarak – düşüncelilik, beceriklilik, rasyonellik, tutarlılık, merak veya kayıtsızlık, dalgınlık;

2. davranışsal ve iradi olarak– Doğruluk, etkinlik, inisiyatif, sebat, azim, sosyallik, cesaret, sorumluluk, adanmışlık veya pasiflik, atalet, itaat, alçakgönüllülük;

3. duygusal, ahlaki ve etik düzeyde– Gurur, fedakarlık, bencillik, kaprislilik, samimiyet, dürtüsellik, adalet, yardımseverlik, açgözlülük, küstahlık, huysuzluk, gizlilik, zalimlik gibi tek bir kişilikte kolayca bir arada bulunabilen birçok özellik.

“Kendi hedefine doğru giden en yavaş kişi, yine de amaçsızca dolaşan kişiden daha hızlıdır” Gottold Lessing tarafından.

Elbette karakter özellikleri, bireylerin ihtiyaçlarını sağlayan ve yönetim karar alma sürecinde hedeflerine nasıl ulaşacaklarını belirleyen motivasyon sistemi ile birbiriyle ilişkilidir. İçsel motivasyon – insan davranışını yöneten zihinsel bir süreçtir, eylem için motivasyondur, faaliyetini, organizasyonunu, odağını ve sürdürülebilirliğini belirler. Sakin, dengeli bir kişinin bazı güdüleri ve davranış biçimleri vardır, daha fevri bir kişinin ise oldukça farklı güdüleri vardır.

Birçok karakter tipolojisi vardır, bunlardan en bilineni zihinsel süreçlerin yönelimine göre iki tip kişilik ayıran Carl Gustav Jung’a aittir

1. İçe Dönükler– gerçek çevreden bağımsız olarak kendi dünya görüşlerine odaklanarak “kendi dalgalarında” yaşarlar. İçlerine kapanık, şüpheci, dedikleri gibi antisosyal kişiliklerdir.

2. Dışa dönükler– dış çevreye yönelik, proaktif, girişken, doğrudan, başkalarıyla sorunsuz iletişim kuran ve iç sorunlara odaklanmayan insanlar.

Olgunlaşma aşamaları

“Başka birinin karakterini yeniden yaratmak istiyorsanız, kendinizinkiyle başlayın“, Dale Carnegie.

Karakterin çocuk bankta yatarken beslenmesi gerektiğini söylemeleri sebepsiz değildir, psikologlar baskın karakter özelliklerinin 6-7 yaşından önce oluştuğunu doğrulamaktadır. Sonra değişirler, uyum sağlarlar ama genel olarak beyin, sinirsel, tepkisel bağlantılar, yetiştirilme ve büyüme koşullarına bağlı olarak zaten belirli bir şekilde kurulmuştur.

Daha sonra 12-13 yaşlarında ergenliğe kadar davranışsal tepkiler şekillenir, belirli davranış kalıpları öğrenilir, çocuk izin verilenin sınırlarını öğrenmeye başlar, manipüle etmeyi, istediğini elde etmeyi öğrenir. Bu dönemde, özdenetim, özsaygı ve çocuğun “kendi” ve “diğerleri” olarak ayırt ettiği diğerleriyle etkileşimin tüm mekanizmalarının temelleri atılır. “Dezavantajlı” karakter özelliklerini gizlemek için rol yapmaya, kılık değiştirmeye çalışır.

“Bir kişinin karakteri en kolay kızgın veya kırgın olduğu zaman anlaşılır“, Georg Lichtenberg.

Ergenlik döneminde, 18 yaşına kadar, gencin aktif olarak sergilediği ve kamuoyunun takdirini kazanmaya çalıştığı dramatik bir karakter değişikliği vardır. Ergen, ancak genel normlara ve kurallara meydan okuyarak neler yapabileceklerini, “kendi bölgelerini” işaretlemeye çalışırken ne kadar ileri gidebileceklerini gösterebileceklerine inanır.

Asırlık “babalar ve çocuklar” sorunu, yaşlı neslin muhafazakârlığını ve gençlerin asiliğini gösterir, ancak dedikleri gibi, gençliğin tek dezavantajı çabuk geçmesidir. Ve dünün asileri ve sorun çıkaranları, yasalara uyan vatandaşlar, sorumlu ebeveynler haline gelirler.

“Bir kişinin karakteri bir ağacın kökleri gibidir; itibarı ise meyvesidir. Aslında kökler ve kökenler hakkında düşünmemiz gerekirken, daha çok meyvelerle ilgileniyoruz“, Abraham Lincoln.

Mesleki eğitimin ardından birçok kişi 25 yaşında olgun, kendine güvenen, akrabalarının ve diğerlerinin görüşlerinden oldukça bağımsız bireyler olarak iş gücüne katılır. Bu dönemde genellikle kişinin hayata karşı duruşu yeniden değerlendirilir, bu da kişinin karakterine ve davranışlarına yansır; dünün asileri ve doğaçlamacıları daha öngörülebilir hale gelir. Kendilerini geliştiriyorlar, durumlarını yeniden değerlendirmeye çalışıyorlar, aile hayatlarında ciddi bir ilişki kurmaya çalışıyorlar. 30 yaşından sonra, bir kişinin karakteri sadece biraz değişir, ancak aşağıdaki önemli koşullar dikkate alınmalıdır.

Karakter oluşturma koşulları

“Birçok kişi kaderin darbelerine dayanabilir, ancak bir adamın karakterini gerçekten test etmek istiyorsanız, ona güç verin”, Abraham Lincoln.

Karakter oluşumunun temel önkoşulları ve koşulları:

1. Psikofizyolojik arka plan, Beyinsel işleyişin özellikleri, uyarma ve engelleme süreçleri, direnç ve tepkisellik seviyeleri, insanın düşünme ve hareket etme hızındaki, dış uyaranlara tepki verme biçimlerindeki farklılıkları belirler.

2. Aile ilişkileri– çocuk bilinçsizce aile davranış modelini kopyalar ve bunu mevcut ve “doğru” tek davranış modeli olarak algılar. Çocuğa bazı davranış kurallarını aşılamak ve farklı bir şekilde davranmak imkansızdır – sözlerle değil eylemleriyle yönlendirileceklerdir. Taklitçilik, yani belirli eylemleri tekrarlama becerisi, hayatta kalmak ve kendi olarak tanınmak için evrimsel bir mekanizmadır.

3. Sosyal ilişkiler ve standartlar– anaokulunda, okul saatlerinde, arkadaşlarla veya akrabalarla, çeşitli kolektif faaliyetlerde ve organizasyonlarda. Genç, kültürel, tarihi, ahlaki ve etik normları ve değerleri öğrenir, “dener” ve en uygun olanları seçer. Her insan birçok insanla tanışır ve düşünme ve hareket etme tarzında iz bırakan birçok sorunlu durumun üstesinden gelir. Bu durum özellikle bireyin sonsuz güven duyduğu otoriter, saygın bireyler için geçerlidir. Genellikle diğer insanların sözlerinin ve eylemlerinin anlamını ve içeriğini algıladığımız gerçeği, eğer bir kişiye güvenmeye alışmışsak, onun yanılıyor olabileceğini veya bizi kasıtlı olarak aldatabileceğini varsaymakta zorlanırız. Kullanışlıdır ve zamandan tasarruf etmenize yardımcı olur, böylece her seferinde diğer kişinin görüşünü analiz etmek ve kontrol etmek zorunda kalmazsınız.

4. Sosyal ve ideolojik ilkeler ve gerekliliklerkültürel olarak son derece gelişmiş kişiliklerdir. Bunlar arasında hümanizm, hayırseverlik, sabır, pasifizm, vatanseverlik, adalet, görev ve sorumluluk duygusu gibi kategoriler yer almaktadır.

5. Profesyonel ortam– mesleki nitelikleri ve tutumları inceleyen özel bir psikoloji dalıdır. Elbette, iletişim alanı ve mesleki becerilerin uygulanması belirli karakter özellikleri ve nitelikleri yaratır. Bir sporcunun veya akademisyenin iletişim kurma, ilerleme ve başkalarıyla etkileşim kurma konusunda çok farklı yolları ve yöntemleri vardır.

6. Yaratıcı küre– Yaratıcı, sanatsal veya eğlence becerileri içeren kişisel veya profesyonel hobiler. Bir kişinin düşünme ve hareket etme karakterinde doğrudan tezahür eden bireysel veya kolektif formdaki herhangi bir eylem, proje olabilir.

Karakter kaderdir

“Bir eylem ekersen bir alışkanlık biçersin, bir alışkanlık ekersen bir karakter biçersin, bir karakter ekersen bir kader biçersin“, William Thackeray.

Her birimiz gün be gün başkalarıyla ilişki kurmak için en rahat, en pratik sistemi yaratırız. Tek bir tuğlayı değiştirmek için bazen tüm duvarı yıkmak gerekir. Bu nedenle, bir ilişkiyi zorlamaya veya sözde “kişiliğinizi” dramatik bir şekilde ifade etmeye çalışmayın, yıllar içinde inşa edilenleri bir anda yok etmemek için başkalarına uyum sağlama veya adapte olma şansı verin.

Keskin, çelişkili kişilik özellikleri kişisel ve profesyonel ilişkileri mahvedebilir, gurur duyulacak hiçbir değer veya neden yoktur. “Kendinize hakim olmayı öğrenin, benim gibi herkes sizi anlamayacak, tecrübesizlik belaya yol açar” (A.. Puşkin).

Elbette sabırlı ve yardımsever bir kişilik, refahın veya aile mutluluğunun garantisi değildir. Bununla birlikte, en azından çatışmaların, stresli durumların üstesinden gelme sürecinde sahibine şüphesiz fayda sağlayabilir.

Ebeveynlerinizden hangi yaşam koşullarını ve kalıtsal özellikleri aldığınız size bağlı değildi, ancak yavrularınıza aktarmak size bağlıydı. Pervasız eylemlerini “zor çocukluk” veya ruhsal travma ile gerekçelendirmemelidirler. Olgun bir karakter, önceki yaşamların etkileri de dahil olmak üzere olaylara uygun şekilde tepki verme ve bunları işleme becerisiyle karakterize edilir.