Manipülasyona nasıl direnilir?

Bunlar, bir kişiyi-kurbanı arzularına aykırı davranmaya zorlayan gizli psikolojik etkiler olarak anlaşılır. İnsanlar durumları kontrol etmek, tartışmalarda avantaj elde etmek, başkalarını kendi isteklerine boyun eğdirmek isterler. Bir manipülatörün nasıl tanınacağı ve hangi etkileme tekniklerini kullandıkları psikologlar tarafından açıklanmıştır.

Sık karşılaşılan durumlar

Ne sıklıkta eşinizin/patronunuzun/iş arkadaşlarınızın baskısı altında kararlar verdiğinizi, düşünmeden sözler verdiğinizi hatırlayın? Bilincinizi kontrol eder ve sizi olumsuz kararlar almaya zorlar, ardından suçluluk duygularınızla oynar ve seçiminizi etkilediklerini inkar ederler.

1. İnanması zor ama ebeveynler çocuklarını aktif olarak yönetiyor: “Önce hukuk diploması al, sonra resimlerinle meşgul ol”.

2. Anneler kendi hayat görüşlerini empoze etmek için hiçbir fırsatı kaçırmazken, kayınvalideler gelinlerini ikna eder: “İyi bir eş her zaman kocasına bakar”.

3. Karı/koca eylemlerinin sorumluluğunu başka bir tarafa atmayı başarır ve başarısızlıkları için onları suçlar: “Bunu sen istedin”.

4. Birçoğu sevdiklerine karşı görev ve sevgiyi başarılı bir şekilde sömürür ve hayatı kontrol eder: ‘Hiçbir yere gitmezsen herkes daha iyi olacak.

5. Yaygın bir kontrol yöntemi, çocukların çiftin tutkalı olduğu fikrini empoze etmektir: “Tam bir aile istiyorum. Bebek doğduğunda?”

Her manipülasyonun kendi “mitleri” vardır – tepkileri öngören görünüm ve davranış senaryosu. İhtiyaçlar ve arzular manipülatörler için ikincildir. İnsanlara satranç tahtasındaki piyonlar gibi davranırlar ve bir sonraki şah mat için hamleleri hesaplarlar. Çoğu stereotipler ve tutumlar, kibir, zayıflık ve hırs üzerine oynar. Özünde, her birimiz kontrolün kurbanı oluruz. mal ve hizmetlerini, kişisel ve kamusal görüşlerini, sosyal kurallarını. Başkalarını kendi iradenize boyun eğdirme arzusu çocuklukta öfke nöbetleriyle ortaya çıkar. Yetişkin davranış modeli genellikle NLP tekniklerinin incelenmesine ve psikoloji bilgisine dayanır.

Beyin, tetikleyicilere yanıt vermek ve bir dizi reaksiyonu tetiklemek üzere tasarlanmıştır. En ilkel ama en güçlü duygu korkudur. Evrimsel psikoloji bunu haklı çıkarır çünkü beynin güvenli bölgesini harekete geçirir. Eğer kişi alçakgönüllülükle size bakar ve titreyen bir sesle bir belgeyi kaybettiğini ve patronunun onu cezalandıracağını söylerse ve siz de onun yardımına koşarsanız, annelik içgüdüsü devreye girmiş demektir. Manipülatörler acıma ve empati; aşk ve seks; empati ve taklit; sosyal statü pekiştirme ihtiyacı üzerine oynarlar.

Hangi türler var??

Psikologlar 3 tür manipülasyona dikkat çekiyor.

1. Pragmatik: bir hediyeden, bir sözleşmeden, bir etkileşimden yararlanmak isterler.

2. Hazcı olanlar kendilerini göstermeyi, güçlü olan kişiden daha üstün hissetmeyi amaçlar. Zayıflıkları veya “hedefleri” bilen manipülatör, bir tepkiye yol açar, muhatabı koşulların kurbanı yapar, duygulardan zevk alır.

3. Karşı-koruyucu sizi saldırganlıktan ve geri tepmelerden korur. Sadece zihin kontrolünün psikolojik mekanizmalarını anlayan deneyimli kişiler bu tür bir etkiye sahiptir.

Manipülatör Türleri ve Hileleri

. Schostrom, aktif ve pasif pozisyonlara sahip 8 tip psikolojik “lobici” tanımlamıştır. Her iki tür manipülatör: yalan, sahtekarlık, güvensizlik. Tüm nitelikler E. tarafından canlı bir şekilde tanımlanmıştır. Berne, İnsanların Oynadığı Oyunlar’da. Birinciler güç ve kontrolü seçer, kendilerini inisiyatif sahibi olarak sunarlar. Takipçi, avcı, yırtıcı gibi davranın. İkincisi fırsatçılığı, hüsnükuruntuyu, duygularla oynamayı, acıma ve merhamet uyandırmayı seçer. Hayatı kelimelerden oluşan bir savaş alanı olarak gören rakip manipülatörler var. İş ortaklarını ve düşmanları rakip ve potansiyel düşman olarak görürler.

1. Aktif bir “diktatör” güç ve kuvvet kullanarak bastırır.

2. Manipülatif bir hesap makinesi her şeyde avantaj arar.

3. Pasif “yapışkan” bakıma ve himayeye ihtiyaç duyar ve başkasının vicdanı ve zayıflıkları üzerinde bir parazittir.

4. “Pısırık” çocuksulukla, zayıflıkla, güçsüzlükle ve acıma duygusuyla oynayarak silahsızlandırır.

5. “Yargıç” sürekli huysuzdur, kusurlu günahları için bile herkesi suçlar.

6. “Savunucu” eylemleri savunur ve mazur görür, başarıları över.

7. “İyi adam” nezaket, dalkavukluk ve tatlı iltifatlarla silahsızlandırır. Tatlı tatlı gülümser ve utanmadan anlamlı şeyler yapar.

8. “Zorba”, düzeni zorla sağlamak için kullanılır. Tartışma tanımaz, sadece yumruk ve saldırganlık tanır.

Sosyal etkiyi, psikolojik baskı ve gaslighting’den ayırmak önemlidir. İlk boyut al-verden oluşur ve yapıcı bir ilişkinin parçasıdır.İkincisi, seçenekleri sınırlamak için iradenin bastırılması üzerine kuruludur.

Gaslighting denilen şey?

Bu, bireyin kendi çıkarları için psikolojik olarak istismar edilmesidir. İşyerinde ve evde insanlar davranışlarını kendi takdirlerine göre kontrol etmeye çalışırlar. Gazlama daha çok ortaklık ile ilişkilendirilir. Bu teknik, eşlerini kontrol etmek isteyen istismarcılar tarafından her zaman kullanılır. Gerçeklik algısını değiştirmeyi, olan biten hakkında şüphe uyandırmayı ve değerlendirmeyi amaçlar. Manipülasyon birçok şekilde olabilir. İstismarcı veya otoriter ebeveyn:

1. “Ben yapamadım, hepsi senin fikrindi” diyerek apaçık gerçekleri inkar ediyor.

2. Duyguları değersizleştirir: “Sebepsiz yere sinirlenme.”.

3. Yetersizliğe işaret eder: “Seni böyle ağlatacak bir şey olmadı”.

Psikanalist R. Stern, gaslighting’in 20 belirtisini içeren bir kontrol listesi hazırladı. Davranışlarınızı gözden geçirin: Sürekli özür diliyorsanız, kocası için yeterince iyi olmadığınızdan endişeleniyorsanız, patronu kızdırmaktan korkuyorsanız, yanlış bir suçluluk duygusuna sahipseniz, o zaman bir ikna kurbanı ve bir kuklasınız demektir. Buna, yetişkinler tarafından “kuklalaştırılan” çocuklar da dahildir. Birçok ebeveyn her zaman suçu inkar eder, kendilerine kötü davrandıkları için oğullarını veya kızlarını suçlar. Duygular ve sorumluluklar üzerinde oynamak, kontrolü artırmak ve itaat kazanmak.

Nasıl kukla olunmaz??

Süreç gizli olduğundan, buna karşı koymanın üç yolu vardır:

1. Psikolojik şantajı ortaya çıkarın. Niyeti anladığınızı açıkça belirtin.

2. Tepkileri ve davranışları değiştirerek senaryoyu kırmak. Bir kişi öngörülemez olduğunda, savunmasız değildir.

3. Muhatabın ne elde etmek istediğini doğrudan sorun?

Manipülatörler genellikle gerginlik yaratmak ve diyalogdan kaçınmak için duygusal kaldıraç kullanırlar. Mağdurlar korkudan geri çekilerek pasif bir tepki verebilir ya da bağırıp çağırarak çatışmayı tırmandırabilirler. Şantajcı her iki konuda da rahattır.

Manipüle etme ve savunma yolları

Yüzleşmenin etkili yolu – makul şekilde yanıt verin. Patrona yanıt verir: “Önce Excel’i öğren, sonra bütçeyi yap!”Tablodaki raporu kabul edip etmeyeceğini netleştirin? Yetersizliğinizi vurgulayabilir, aynı zamanda davranış veya görünüm hakkında uygunsuz yorumlarda bulunabilir. Kendinizi her şeyin yolunda olduğuna ikna etmeye çalışmayın – sizi dengenizden saptırmaya çalışıyorlar. Neyin gerçek olduğunu söyleyin ve bir neden gösterin. Bu şekilde senaryoyu kırar ve kendinizi başka saldırılardan korursunuz.

Zayıflıklar üzerine oynamak

Bu yöntem daha çok akrabalar ve arkadaşlar tarafından tercih edilir. Kırılma korkusuyla “hayır” demekte iyiyseniz, kişisel çıkarlarınız doğrultusunda hareket etmeye hazır olun. Suçluluk, korku veya sorumluluk, ürkek bir reddetme girişimiyle baskı altına alınacaktır. Daha fazla duygusal şantajı durdurmanın tek yolu kesin bir “hayır” demektir. Bahaneler üretmeyin – bu şekilde suçu kabul etmiş olursunuz. Zayıflığınızı kendi çıkarları için kullanan bir kuklacı ile ilişkinizi sabote etmekten korkmayın. Size bir arkadaş gibi davranan biri için çatallanma yöntemi uygundur. Anladığınızı veya üzgün olduğunuzu söyleyin, ancak kişisel gündemler nedeniyle yardım etmeyi reddetmelisiniz.

İletişimde manipülasyonlar

Rol dayatmaları. Manipülatör sizi vazgeçilmez ve bencil olmadığınıza ve iş zekasına sahip olduğunuza ikna eder: “Siz yapmazsanız, başkası yapmaz…” Kendinizi savunmanın bir yolu da rolü inkar etmektir: “Peki, neden abartıyorsunuz…”

1. İşkence. Kuklacı yapmak istemediğiniz bir isteği onuncu kez tekrarlıyor. Şu ifadeyi tekrarlayın: “Yardım etmek isterdim ama elimden bir şey gelmez”.

2. Güven göstermek.Kişi uzun süre kendisinden bahseder, sonra sorar: “Beni anlıyorsun, teşekkür ederim. Lütfen…”. Kendinizi garip bir duruma sokmaktan kaçınmak için, tanımadığınız bir meslektaşınız veya arkadaşınızla dostça bir sohbete girmeyin.

3. Yardımseverlik. Kişi kişisel konuları dikkatle sorgular, başını sallar ve sonra yardım ister. Psikoterapötik bir görüşmeden sonra reddetmek zordur. Herkese karşı açık olmayın ve kendinizi mecbur hissetmeyin.

4. Arkadaşlık vs.Manipülatör, iş arkadaşlarınızın görüşlerini iletiyor veya amirinizin işinizle ilgili sözlerinden alıntı yapıyor. Kişide hoşnutsuzluk uyandırarak sizi onun müttefiki haline getirir ve bu konuda bir şeyler yapmanız için sizi cesaretlendirir. Oyunu görmezden gelmek daha kolay. Eğer kişi ısrarcı olursa şunu sorun: “Bununla ne demek istiyorsun??”

Ego durumlarını tanıma ve etkili iletişim kurma?

Etkilenmekten kaçınmak ve iletişimde etkili olmak için davranış analizi yapın. Eric Berne ego durumları için işlemsel bir yöntem ve model önermiştir. Tüm eylemlerin Ebeveyn, Yetişkin veya Çocuğun durumu tarafından belirlendiğini açıklar. İletişim her zaman bir uyaranla, temasın gerçekleştiğini gösteren bir işaretle başlar: bir gülümseme veya tersine kızgın bir ifade. Muhatap uyaranı anında algılar ve uygun şekilde tepki verir. Ardından ego durumuna karşılık gelen bir rol üstlenmeye çalışır:

1. Ebeveyn konumunda insanlar çocukken düşündükleri/söyledikleri/hareket ettikleri gibi düşünürler. Eleştirirler/ azarlarlar/ azarlarlar/, önemserler.

2. Yetişkin durumunda – gerçekliği değerlendirir ve analiz ederler: yansıtır/karşılaştırır/, bilinçli kararlar verirler.

3. Çocuğun konumunda, çocukmuş gibi hisseder, konuşur ve davranırlar: mutlu/memnun/kırgın.

Her davranış türünün kendine özgü bir tarzı ve tipik klişe ifadeleri vardır: “Yapmak zorundasın”, “Ben kendim daha iyisini yaparım”, “Kendimi kaç kez tekrarlamam gerekiyor…”. İnsanlar her zaman ego durumlarında iletişim kurarlar. Bundan sonra olan şey, Berne’in iki rol arasındaki işlemsel tepki olarak adlandırdığı şeydir.

Konuşma harekete geçmezse, analizinizde kişiliğin hangi bölümünün harekete geçtiğini ve etkileşimi bozduğunu bulun. İşleme katılanlardan biri bir Yetişkinin çağrısına çocukça bir tepki verirse, Ebeveyn olun, cümleleri yeniden ifade edin ve bilgiyi yeniden verin.

Herkesin kendi ego durumunun farkına varması ve bunu değiştirebilmesi iyi bir şeydir. Yanlış anlaşılmaları önlemek için, Yetişkinlerin gizli işlemlere izin vermeme pozisyonuna sadık kalın: “Ne dedim ben??”. Bu tür iletişimler genellikle çocuklar tarafından anlaşma sağlamak amacıyla kullanılır. Aile üyelerinin, iş arkadaşlarınızın ego durumlarını analiz edin – ve insanlarla baskı olmadan nasıl konuşacağınızı anlayacaksınız.