Ebeveyn-çocuk ilişkisi her zaman kolay değildir. İnsanlar böyle bir sistemde karşılıklı sevginin ayrılmaz bir özellik olduğuna inanırlar. Bu iyi bir şey. Ancak çocuklar ve ebeveynler tek taraflı veya karşılıklı ilgisizlik, kızgınlık ve hatta nefret yaşarlar. Bu duyguları kabul etmek birkaç nedenden dolayı zordur:
-
Sosyal reddedilme.Toplum anne ile sıcak, nazik, sevgi dolu bir ilişkiyi teşvik eder. Toplumsal davranış damgaları bize hayat verene saygı ve huşu duymamızı söyler. Bu stereotipler bilinçaltının derinliklerine gömülüdür. Onlardan vazgeçmek ve başkalarından ve kendimizden gelen bir kızgınlık yağmuruna maruz kalmak korkutucudur.
-
Suçluluk. Anneye ilişkin olumsuz duyguları tam olarak kabullenememek, kabullenmemek ve yaşayamamak, bunlara ilişkin suçluluk ve utancın bir sonucudur. Zor deneyimlerden kaçınma, iç gözlemi erteleyerek kabullenmeye yol açar.
-
Annemle olan ilişkimdeki belirsizlik.Bazı ebeveynler ebeveynliklerinde tutarsızdır ve “çifte standart” uygularlar. Bu durum çocuklarda içsel bir çatışma yaratır: Bir yandan zulüm ve adaletsizlikten olumsuz etkilenirken, diğer yandan anlayış ve ilgi için minnettarlık duyarlar.
Ebeveyn ve çocuk arasındaki sevgi, duygusal bağlılık yoluyla oluşur. Oluşumu bebeğin doğum anındadır. Bu temel sürecin patolojik seyri, anne-çocuk sistemindeki duygusal ilişkinin bozulmasına neden olur. Psikanaliz çerçevesinde çalışan İngiliz psikoterapist J.R. Bowlby tarafından oluşturulan bağlanma kuramında, bir çocuğun eşine ve annesine bağlanması ihmal edilir ve önemsenmez. Bowlby, bağlanma oluşumunda bozukluklara neden olan 6 tür ebeveynlik davranışını yansıtır:
-
Ebeveyn tarafından çocuğun duygusal olarak depresyona sokulması(veya her ikisi), dikkat çekme ve sevgi, ilgi görme girişimlerine yanıt vermeme. Yani, küçük bir çocuğa karşı kayıtsızlık daha sonra onlara karşı kayıtsızlık üretir.
-
Çocukta yapay suçluluk duygusu yaratma.Ebeveynin çocukta sahte suçluluk duygusuna neden olan davranışları (sorumluluk kaydırma, psikolojik aktarım vb.)..).
-
Hararetli ilişkilerEbeveynlerin doğrudan fiziksel zarar verme tehditleri ile ilişkisi. Bu davranışlar çocuğun aile birimine bakışını zayıflatır ve bağlanmayı etkiler.
-
Çocuğu terk etme tehditleri. Ruh üzerinde derin bir iz bırakırlar. Büyüdüğünde, diğer kişiyle duygusal yakınlığı tam olarak takdir edemeyecektir çünkü ne pahasına olursa olsun bundan kaçınmaya çalışacaktır.
-
Bir çocuğa duyulan sevginin manipülasyonu. Ebeveynin beklentilerini karşılamazsa bebeği sevmeyi bırakacağına dair tehditler, bağlanmayı temelinden öldürür.
-
Ebeveynlerden birinin uzun süre çocuğun hayatında olmaması. Bu kasıtsız olabilir (uzun hastane yatışları, işe gidiş gelişler vb.)..). Bununla birlikte, ebeveyn-çocuk sisteminde duyguların nasıl oluştuğunu etkiler.
Annelere yönelik kızgınlığın her zaman çocuklukta oluşmadığını belirtmek gerekir. İlişkinin herhangi bir noktasında ortaya çıkabilir. Böyle bir taleple çalışmak, köklü bir isteksizlikle çalışmaktan daha kolaydır. Aşağıdaki makalede, bir ebeveynin sevgi eksikliğinin nedenlerini ve bu sorunla karşı karşıya kaldığınızda ne yapmanız gerektiğini öğreneceksiniz.
Nedenler
Bir anneye karşı duyguların kaybolmasının tüm nedenlerini saymak zordur. Bu durum, ilişkinin derinlemesine analizine dayalı olarak her bir vakada ayrı ayrı incelenir. Psikolojik uygulamada, bu tür talepler üzerine yapılan görüşmelerden elde edilen kanıtlara dayanarak, kabaca bir sorun listesi ortaya konmuştur. Bunların büyük bir kısmının kökeni çocukluk çağına dayanmaktadır. Bu, ebeveynlerle duygusal yakınlığın ortaya çıkması için hassas bir dönemdir. Bir çocuk doğuştan sevme eğilimi ile dünyaya gelir. Ebeveynlik taktikleri ve ilişki kurma onu öldürür. Aşağıdaki tablo, çocukların ebeveynlerine karşı soğuk davranmalarının veya olumsuz duygular beslemelerinin nedenlerini göstermektedir.
| Nedeni | Açıklama | İlişkiler üzerindeki etkisi |
| Duygusal ihtiyaçları görmezden gelmek | Anne çocuğun duygusal patlamalarını reddeder ve karşılığında şefkatli duygular göstermez. Anne ne sempati gösteriyor, ne de anlayış. Stresli durumlarda çocuk sorunlarla ve endişelerle baş başa bırakılır. Sevgisini fiziksel veya sözlü olarak göstermez: sarılmak, öpmek yok. | Aşırı büyümüş bir çocuk artık özgüvenin yeri değildir. Sevilen biriyle uyumlu ve sağlıklı bir ilişki kuramamak. Annenin duygusuzluğunu, soğukluğunu hatırlar ve bunun nedeninin anne olduğunu anlar. Bunun için olumsuz duygular yaşar. |
| Çocuğun iç dünyasına ilgi eksikliği | Annenin çocuğun hobilerine, düşüncelerine ilgi duymaması. Yeteneklerini, becerilerini görmezden gelir. Kalpten kalbe konuşmalardan kaçınır. Zor durumlarda destekleyici değildir. | Yetişkinlikte bu tür taktikler anneye karşı kızgınlığa ve onunla geçirilen zamanın en aza indirilmesine yol açar. |
| Fiziksel/duygusal istismar | Çocuğun haysiyetinin aşağılanması. Temel ihtiyaçları ihmal etme (yemek, uyku, güvenlik). Yanlış davranışları cezalandırmak için fiziksel güç kullanmak vb.. | Bu ebeveynlik stratejisi çocukta derin bir yara açar. Büyürken muhtemelen sadece annesine karşı nefret hissedecektir. Ve annesinin davranışlarının sebebinin kendisi olmadığını anlaması uzun zaman alacaktır. |
| Çocuğun başkalarıyla karşılaştırılması, diğer insanların görüşlerine odaklanma | Annem sık sık “insanların ne diyeceğini merak ediyorsun” ya da “başkalarının ne düşüneceğini hayal ediyorsun” der. Çocuğun herhangi bir başarısı başka bir çocukla karşılaştırılır. Çocuğun oğlu veya kızı, annelerinin onları sadece toplum talep ettiği için sevdiği hissine kapılır. | Derinlere yerleşmiş kızgınlık, yanlış anlama duyguları. Çocuk daha sonra onay almak için herkesi memnun etmeye çalışacaktır. Ama annesinin onayını istemiyor. |
| Olumsuz deneyimlerin aktarımı | Zor bir günün ardından anne hırsını çocuktan çıkarır. Özel hayatındaki sıkıntılar çocukla olan ilişkisine de yansıyor. Kendisine yöneltilen hak edilmemiş olumsuzlukları deneyimlemek. | Anneye karşı yoğun kızgınlık ve annenin başarısızlıklarından dolayı bilinçsiz suçluluk duygusuyla sonuçlanır. Bir yetişkin olarak anne ile iletişim kurmaktan kaçınır. |
| Beklentilerin uygun olmayan şekilde yüksek tutulması, kendi gerçekleşmemiş hedeflerinin çocuğa aktarılması. | Sadece çocuk kendi istekleri doğrultusunda hareket ettiğinde sıcak duygular gösterir. Gerçek arzu ve isteklerini görmezden gelir. Kendi görüşlerini dayatmak. En ufak bir başarısızlıkta ciddi şekilde eleştirilmek. Çocuklarının başarıları pahasına egolarını besliyorlar. | Çocuk aşağılık kompleksi geliştirir ve annesinin sevgisini kazanmak için sürekli onu memnun etmeye çalışır. Yanlış davranışların cezalandırılması için fiziksel güç kullanımı vb. |
| Kişisel sınırları ihlal eder | Anne çocuğun özerklik alanlarını kısıtlıyor. Fikirlerine değer vermez ve özerkliğini bastırır. Görüşlerini, değerlerini ve fikirlerini onların iradesi dışında dayatır. Hayatın her alanında kontrolcü. | Anneye karşı dirençli saldırganlık gelişir ve çocuk bunu yetişkinlikte bastırır. |
| Çocukta suçluluk duygusunu teşvik etmek | Çocuğun hobilerini, zevklerini ve fikirlerini küçümser. Başarılarına yönelik acı ve zarar verici eleştirilerini ifade eder. Anne, onun varlığı yüzünden hayatının daha da kötüleştiğini söyler. Bu, onların refahı için yaptıkları fedakârlıklar hakkında çok şey anlatıyor. | Olgun çocuk bu etkileşime iki olası davranıştan biriyle karşılık verecektir: Karşılığında ebeveyni (ve diğerlerini de) değersizleştirmeye başlayın. Yıkıcı bir ilişkiden kaçınacaktır. |
| Duygulara değer vermek | Bir anne ağladığı için çocuğunu azarlıyor. Onun acı çekme, üzülme, hüzünlenme hakkını tanımayacaktır. Bir çocuk duygularını paylaşmaya çalıştığında, onları değersizleştirir. | Çocuk büyüdükçe soğuklaşır ve olumsuz duyguları bastırma eğilimi gösterir. Ve annemle artık duygusal ve güvene dayalı bir ilişki kuramıyorum. |
| Kayıtsızlık, soğukluk | Doğru bir tutumla sadece temel ihtiyaçların karşılanmasına yaklaşır ve bunun çocukların yetiştirilmesi için yeterli olduğuna inanır. Çocuğun dikkati kendi üzerine çekme çabalarını takdir etmez. Hassasiyetten rahatsız olur, sarılmaları ve diğer fiziksel temasları en aza indirir. Aslaaşktan bahsetmezve bunu göstermez. | Bu taktik karşılıklı ilgisizlik ve soğuklukla sonuçlanacaktır. Bir anne yetişkin çocuğunun ilgisini çekmek istediğinde, çocuk tıpkı bir zamanlar yaptığı gibi konuşmayı elinin tersiyle itecektir. |
| Görmezden gelmek | Anne çocuğun gücüne inanmaz ve ona sürekli bunu söyler. Yaratıcı ve duygusal ihtiyaçları onu meşgul etmiyor. Övmez veya teşvik etmez. | Çocuklar annelerinin haksız olduğunu kanıtlamaya çalışırlar. Bazı insanlar onun övgüsünü kazanmak için büyük çaba sarf eder. Ancak içten içe bir yıkım ve kızgınlık duygusu devam ediyor. |
Annenize karşı sevgi eksikliği suçluluk veya utanç duymanıza neden olmamalıdır. Sosyal standartlar çok koşulludur ve genellikle belirli bir durumda işe yaramaz. Sorunu çözmenin ilk adımı, dayatılan sosyal davranış kalıplarından kurtulmaktır.
Annemi sevmiyorsam ne yapmalıyım?
Bu tür derin duyguların işlenmesi bir psikolog veya psikoterapist ile birlikte yapılmaya değerdir. Neden diye sorabilirsiniz? Danışmanlık, savunma mekanizması tarafından bastırılmış olan en güçlü olumsuz duyguları ortaya çıkaracaktır. Bunlarla tek başına başa çıkmak zor olacaktır, bu nedenle bir psikoloğa görünmekte fayda vardır. Bu mümkün değilse, farklı hedeflerle sunulan tekniklerden bazılarını deneyin.
“Kendimi affediyorum” tekniği
Amaç: Sorunlu noktaların farkına varmak, komplekslerden, kırgınlıklardan kurtulmak ve duygusal rahatlama sağlamak.
Hareket tarzı. Uzanın ve kendinizi rahat hissettiğiniz bir yerdeymişsiniz gibi davranın. Sonra kendinize karşı biriktirdiğiniz şikâyetleri hayal edin ve bunlar için kendinizi affettiğinizi yüksek sesle söyleyin. Örneğin, “Sakar olduğum için kendimi affediyorum”, “Ara sıra tembellik ettiğim için kendimi affediyorum”, “Kariyerimde durağan olduğum için kendimi affediyorum” vb.. Bu düşünceler serbest çağrışımın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Yani, aklınıza gelen ilk şeyi söylüyorsunuz.
“Seni affediyorum” tekniği
Amaç: bir diyaloğu simüle etmek, endişeleri dökmek, gerçek eyleme hazırlanmak.
Hareket tarzı. Annenizin karşınızda oturduğunu hayal edin. Onun hakkında ne hissettiğinizi düşünün: öfke, acı, üzüntü, kızgınlık. Sonra duygularınızın nereden geldiğini düşünün? Onları tam olarak ne için hissediyorsun?? Daha sonra, annenizin görüntüsüne yüksek sesle onu affettiğinizi söyleyin. Örneğin, “Bana karşı soğuk davrandığın için seni affediyorum”, “Motivasyonsuz kabalığın için seni affediyorum” vb..
Varsayımsal Hayal Tekniği
Amaç: annenizin güdülerini anlamak, ilişkide yaşadığı zorlukların nedenlerini bulmak.
Hareket tarzı. Annenizin çocukluk halini hayal edin. Onun nasıl bir çocuk olduğunu düşün. Nelerden hoşlanırdı, neye benzerdi, ne yapardı?. Sonrasında ailesiyle nasıl bir ilişkisi olduğunu hayal edin. Ailelerinde neler oluyordu ve o bu konuda ne hissediyordu?. Çocukken mutlu olup olmadığını veya olumsuz duygular yaşayıp yaşamadığını düşünün.
“Öncelikleri belirleme” tekniği
Amaç: kişinin kendi yaşam hedeflerini ve yönelimlerini incelemesi, annenin etkisinden bağımsızlığını fark etmesi, geçmişi geride bırakması ve gelecekte yaşamaya başlaması.
Nasıl yapılır?. Bir kâğıt ve bir kalem alın. Ardından “Son Günüm” üzerine bir kompozisyon yazın. Yaşayacak bir gününüz olsaydı ne yapardınız?? Yapmanız gerekenler? Son dileğiniz ne olurdu?? Aldığınız metni okuduktan ve ana öncelikleri vurguladıktan sonra. Bunlar sizin için gerçekten önemli olan hedefler ve özlemlerdir. Onlara konsantre ol. Bu, travmatik bir geçmişten mutlu bir geleceğe atılan ilk adımdır.
Sonuç
“Annemi sevmiyorsam ne yapmalıyım” sorusunun en kolay cevabı ilişkiyi bırakmak ve kendinize mutlu bir insan olmak için izin vermektir. Ama karar vermek çok zor. bilinçaltı standartları, bu duyguları tam olarak kabul etmemize, onlarla yaşamamıza ve onları bırakmamıza izin vermez. Umarım bu yükün üstesinden gelebilir ve uyum sağlayabilirsiniz.
Annemi sevmemenin nedenlerini anlayabilmek için derin bir içsel süreç gerekebilir. Öncelikle, annenin davranışları veya ilişkinizin geçmişte yaşadığınız olumsuz deneyimlerle ilişkili olup olmadığına bakabilirsiniz. Bir konuşma terapisti veya danışmandan yardım almak bu süreci kolaylaştırabilir. Annenle iletişim kurarak açık ve dürüst bir şekilde duygularınızı ifade etmek de önemlidir. Empati kurabilmeniz için karşılıklı anlayış ve iletişim önemlidir.