Hoş tadı ve narin aromasıyla siyah-mavi meyveler şüphesiz ülkemizin neredeyse tüm nüfusuna aşinadır. Hem taze hem de dondurulmuş olarak kullanılırlar. Bu meyve çeşitli yemeklerin, preparatların, dolguların ve katkı maddelerinin hazırlanması için uygundur.
Yaban mersini meyvesinin ve bitkinin neredeyse tüm kısımlarının, birçok hastalığa karşı yardımcı olan çok yararlı tıbbi hammaddeler olarak kabul edildiğini belirtmek gerekir.
Bugün Türkiye’da sadece 4 çeşit yaban mersini yetişmektedir: Kafkas, tüylü, oval yapraklı ve yaygın. Hepsi İsveç kirazı ailesindeki Yaban mersini cinsine aittir.
Tadı, bileşimi ve biraz da görünüşü bakımından oldukça benzer olan yaban mersini, aynı aileye aittir. Ancak Türkiye’da bu kültürün sadece bir türü vardır: dona dayanıklılığı ve bitkinin uzun ömürlülüğü (80-100 yıla kadar) ile öne çıkan ortak yaban mersini.
Yaban mersini ve yaban mersini birbirine benzese de aralarında oldukça az fark vardır.
Nazik açıklama
Farklı yaban mersini türlerine dayalı çeşitler veya melezler yoktur. Dolayısıyla, bahçede kendi yaban mersini yatağınızı oluşturmak istiyorsanız, doğada yetişen bitkileri kullanmanız ve tabii ki onlar için doğru koşulları yaratmanız gerekecektir.
Yaban mersininin bahçe merkezlerinde, çevrimiçi mağazalarda ve fidanlıklarda satın alınması oldukça kolay olan hem Rus hem de yabancı birçok çeşidi vardır.
En yaygın olanı yaygın yaban mersinidir, bu nedenle çoğu zaman bahçelere ekilir. Boyları 15 ila 40 cm arasında değişen yeşil, nervürlü dalları olan küçük çalılardır. İnce tırtıklı kenarlara sahip açık yeşil, yuvarlak yapraklar sonbaharda güzel bir kırmızı-yeşil tonuna dönüşür.
Yabanmersini kök sisteminden özel olarak bahsedilmelidir. Neredeyse yerin yüzeyine oturuyor. Kökler çalıdan farklı yönlere doğru yayılır ve 10-12 metre uzunluğa kadar çıkabilir. Yedek tomurcuklardan, daha sonra yeni çalılar haline gelecek olan genç dallar üretirler.
Yeşilimsi – pembe tek çiçekler, düzensiz kenarlı yuvarlak bir ibrik şeklinde, Mayıs – Haziran başında açar. Çiçek sayısı bitki başına 15 ila 80-85 arasında değişebilir. Donlar nedeniyle yaban mersini mahsulü her yıl gelmiyor.
Menekşe-kırmızımsı bir tonda renklendirilmiş, hoş ekşi-tatlı etli, siyah-mavi yuvarlak bir meyve, hafifçe kabarıktır ve alt kısmında küçük dairesel bir kenarı vardır. Tek bir meyvenin ağırlığı 0,3 ila 0,6 gram arasında değişebilir. Hafif buruk meyvelerin toplu olgunlaşması Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleşir. Bir çalıdan yaban mersini 200-250 ila 500 gram arasında hasat edilebilir.
İlk çalı 1-3 yaş arasında ürün verir. En büyük hasatlar genellikle 7-11. yıllarda gelir ve 14-15. yıllardan itibaren çalılar meyve vermeyi bırakır.
Çeşitli yaban mersinlerinin verimi, yaban mersini türlerinin veriminden çok daha yüksektir. 1,5 ila 2,2 ila 2,7 kg çilek arasında değişebilir. Buna ek olarak, yaban mersini dona karşı çok dayanıklıdır ve çiçeklenme sırasında yenilenen don hasarına maruz kalmaz.
Sahanın hazırlanması, dikim malzemesinin seçilmesi ve dikim
Üç doğal yaban mersini vardır. Bazıları plak içermeyen mavimsi siyah meyveler üretir ve olgunlaştırır. Diğer çalılarda ise siyah-mavi meyveler mavimsi bir patine ile kaplıdır. Beyaz meyveli üçüncü bir çeşit son derece nadirdir.
Bahçecilik için, elbette, mümkünse, kaplamasız en büyük siyah meyveleri olan bitkileri seçmek en iyisidir. Daha fazla askorbik asit ve şeker içerirler.
Doğru dikim malzemesinin seçilmesiBahçede bir yaban mersini yatağı kurmak için genellikle bir yıl önceden başlarsınız. Doğada, büyük meyveler ve büyük verim üreten bitkiler not edilir ve erken ilkbaharda (çalılar uyanmadan önce) topraklı bir yığınla kazılırlar. Köklerin uzunluğu en az 15-20 cm olmalıdır. Oldukça genç seçmek en iyisidir (1-3 yaş).
Yaban mersini köklerinin, bu ürünün yaşamasına ve büyümesine yardımcı olan mikorizaya (2 mantar türü vardır) sahip olduğunu belirtmek gerekir. Bu nedenle kazarken kök topunun mümkün olduğunca büyük bir kısmını tutmaya çalışmalısınız.
Dikim için bir yer seçinYarı gölgeli, nemli ancak geçirgen topraklarda. Asitliğe (pH) özellikle dikkat edilmelidir; bu değer 3,5 ile 5 arasında olmalıdır (yani kuvvetli asidik ile hafif asidik arasında).
Seçilen alandaki yeraltı suyu en az 0,6 ila 0,9 metre derinlikte olmalıdır.
Dikimden önceHem mineral hem de organik gübrelerle yeniden yetiştirdiğinizden emin olun. Metrekare başına 3’er gram fosfat ve azotlu gübre (örneğin amonyum nitrat ve süperfosfat), 1,5 gram potasyumlu gübre (potasyum sülfat veya kül) ve 200 ila 300 ila 350 gram yaprak humusu serpin.
Yaban mersini 1 m2 başına 20 gram azotlu gübreye ve 1 m2 başına 10 gram potasyumlu gübreye ihtiyaç duyar.
Kazma işleminden sonra zemin hafifçe düzleştirilir ve nehir kumu ile karıştırılmış yüksek oranda organik madde içeren hafif asidik turba (çayır turbası) ile kaplanır. Tabaka yüksekliği 12-15 ile 20-22 cm arasında değişebilir.
Bir metrekareye 20 ila 30 yaban mersini dikilebilir. Sıralarda, bitkiler arasındaki mesafe 20 ila 25 cm ve 30 ila 35 cm arasında değişir.
Yaban mersini çalıları0,7 ile 0,9 arasında bir mesafeye dikilirmetre aralıklı ve sıralar arasındaki mesafe yaklaşık 2 metredir.
Kazılan yaban mersini köklerinin, kurumalarına izin verilmemesi gerektiğinden, dikime kadar sfagnum içinde veya plastik bir torba içinde muhafaza edildiğini hatırlamakta fayda var. Aynı gün veya ertesi gün dikilmelidirler. Ertelenen her gün bitkilerin hayatta kalma oranını büyük ölçüde azaltır.
Yaban mersini fidanları, turba asidik toprakla doldurulmuş kaplarda satılmaktadır, bu nedenle dikim malzemesini birkaç gün koruma sorunu büyük bir sorun değildir.
Yaban mersini kökleri doğal koşullarda olduğu gibi aynı derinliğe yerleştirilir. Dikimden sonra, çalıların etrafındaki alan biraz sıkıştırılır, bolca sulanır ve 5-8 cm’lik bir talaş tabakası ile kaplanır.
Bakım
Toprak nemli tutulmalıdır – kurumamalıdır, ancak çok fazla su da içermemelidir. Sıcak ve kuru dönemlerde çalıları sulayın. Sulama sıklığı haftada 3 defaya kadar çıkabilir.
Yaban mersini yatağı, yetiştiriciliğin ilk birkaç yılında düzenli olarak yabani otlardan arındırılır. Daha sonra, çalılar büyüdüğünde ve aralarında boş alan kalmadığında, yabani otlar yok olacak veya sayıları önemli ölçüde azalacaktır.
Erken ilkbaharda, çiçek açmak üzere olan bitkiler don sırasında her zaman bir örtü (örn. lutrasil veya agril) ile örtülmelidir. Bu, hasadın tamamının korunmasına yardımcı olur.
Budama
En büyük yabanmersini verimi iyi gelişmiş geçen yılın sürgünleri üzerinde olgunlaştığından, uyku döneminde oldukça düzenli olarak yapılan budama ile görünümleri teşvik edilir. Ayrıca, budama sırasında tüm hastalıklı ve kırık sürgünler çıkarılmalıdır.
Budama çalıları 10-11 yaşından itibaren her yıl kesilmelidir. Bu işlem sırasında en yaşlı dallar köklerine kadar kesilir. Ancak bazen gençleştirme budamasının başka bir versiyonu gerçekleştirilir, bu sırada çalının dörtte biri güçlü bir şekilde kısaltılır (sadece 3-4 ila 5-6 cm yüksekliğinde kütükler kalır).
Alt satır
Yaban mersini henüz sadece bahçelerde ve tatil evlerinde deneniyor, bu nedenle henüz tam gelişmiş bir yetiştirme teknolojisi yok. Ama her şey küçük adımlarla başlar. Yavaş yavaş, zamanla yaban mersini agronomisinin şekilleneceği deneyim biriktirilir.
Ancak yaban mersini tarım tekniği zaten her ayrıntısıyla işlenmiştir ve bu meyve mahsulünün çeşitli çeşitlerinin endüstriyel plantasyonları birçok ülkede yüksek verim vermektedir.
Yaban mersini dikimine nasıl başlanır ve nasıl bakım yapılır? Yaban mersini nasıl diğer meyvelerden farklıdır?
Yaban mersini dikiminden bahsedilirken, mahsulün bakımının nasıl yapılması gerektiğini öğrenmek isteyen bir okuyucu adına soru sormak istiyorum. Yaban mersini yetiştirmenin diğer meyvelerden farkı nedir? Yardımcı olursanız memnun oluruz. Teşekkürler!